Μοναστήρια

Στο δυτικό μέρος των Κυθήρων, ανάμεσα σε πολλά πεύκα, βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, προστάτιδας των Κυθηρίων.

Στη σημερινή μορφή, η Μονή χτίστηκε το 19ο αιώνα στο χώρο όπου υπήρχε ο παλιός ναός της ευρέσεως της εικόνας. Σύμφωνα με την παράδοση, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας βρέθηκε στη θέση αυτή, μέσα σε θάμνους μυρτιάς και γι’ αυτό το λόγο αποκλήθηκε Μυρτιδιώτισσα. Η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε από βοσκό και είχε φθαρεί στο σημείο του προσώπου, έτσι ώστε να μην είναι ευδιάκριτα τα χαρακτηριστικά του και γι’ αυτό το λόγο φαινόταν μαύρο. Από μερικούς πιστεύεται ότι την εικόνα της Παναγίας την είχε ζωγραφίσει ο ίδιος ο ευαγγελιστής Λουκάς. Γιορτάζει πανηγυρικά την 24η Σεπτεμβρίου και στις 15 Αυγούστου, ενώ κατά την διάρκεια του Δεκαπεντισμού (1-15/08) στα κελιά της μονής φιλοξενούνται πιστοί, οι οποίοι παρακολουθούν τις ακολουθίες με νηστεία και προσευχή.

Ανατολικά στο βουνό πάνω από το Διακόφτι βρίσκεται το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Μόνης. Η παράδοση λέει πως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης “ο Γέρος του Μοριά”, όπως ονομάζεται, ανακαίνισε το παλιό ανδρικό μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου που υπήρχε σ’ αυτή την θέση, ως τάμα στην Παναγία που τον βοήθησε στον Απελευθερωτικό Αγώνα.

Το ιερό προσκύνημα της Αγίας Μόνης ξαναχτίστηκε το 1840,ύστερα από την ανακάλυψη της εικόνας της Παναγίας από ένα βοσκό που αναζητούσε κάποιο ζωντανό του, μέσα σε έναν θάμνο τον οποίο είχε κάψει νωρίτερα κεραυνός. Στη μια πλευρά της η εικόνα έγραφε “Η Μόνη των πάντων ελπίς” και στην άλλη υπήρχε εικογραφημένος ο Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος. Το προσκύνημα γιορτάζει την Κυριακή των Βαΐων, ενώ γίνεται πανηγύρι και στις 6 Αυγούστου. Η ιδιαίτερη θέα του, το όμορφο κτίσμα και το ιδιαίτερο κηροπλαστείο κεντρίζει το ενδιαφέρον κάθε επισκέπτη.

Η Αγία Ελέσα ήταν κόρη του ειδωλολάτρη αξιωματούχου της Πελοποννήσου Ελλάδιου και ήρθε το 375 μ.Χ. στα Κύθηρα για να μονάσει και να λατρέψει τον αληθινό Θεό που της δίδαξε η μητέρα της. Ο πατέρας της τήν κυνήγησε με σκοπό να τήν μεταπείσει, αλλά εκείνη αρνήθηκε. Όταν πια κόντευε να τήν πιάσει, άνοιξε στα δύο ο βράχος και σώθηκε προς στιγμήν. Τελικά όμως , δεν γλίτωσε την μοίρα της, αφού απαγχονίστηκε από τον πατέρα της λίγο πιο κάτω. Το σκίσιμο του βράχου είναι όντως εντυπωσιακό και θα το δείτε στα δυτικά της μονής, πάνω από τον γκρεμό και δίπλα στον τάφο της Αγίας, εκεί όπου την έθαψαν χριστιανοί που ήρθαν από την Πελοπόννησο χτίζοντας ναό στην μνήμη της. Εκεί κοντά βρίσκεται και το δέντρο, από το οποίο την κρέμασε ο πατέρας της. Ο καινούριος ναός ανηγέρθη το 1871.

Με θέα στα νοτιοδυτικά παράλια του νησιού, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει ένα πανέμορφο ηλιοβασίλεμα.

Μια υπέροχη αυλή από πεύκα οδηγεί στο γαλήνιο περιβάλλον της Μονής. Στις αρχές του 10ου αιώνα ο Όσιος Θεόδωρος ήρθε στα Κύθηρα για να αφιερωθεί στο Θεό. Στις 12 Μαϊου του 922 ο μοναχός πέθανε και το σώμα του το βρήκαν κάποιοι ναυτικοί περαστικοί έπειτα από καιρό. Το 925 οι Μονεμβασιώτες έθαψαν το λείψανο του Αγίου, ενώ τον 12ο αιώνα τεχνίτες ήρθαν από την Μονεμβασία και έχτισαν τον ναό πάνω από τα ερείπια του παλιού. Στα χρόνια της Ενετοκρατίας χρησιμοποιήθηκε ως μητροπολιτικός ναός των Κυθήρων. Στο εσωτερικό του ναού βρίσκεται ο τάφος του Αγίου.